«Σε ένα τέτοιο κλίμα ο καταναλωτής είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθάνεται ανήμπορος να αξιώσει οποιαδήποτε αποζημίωση – να διεκδικήσει κάθε νόμιμο δικαίωμά του και να το υπερασπιστεί» σημειώνει η ένωση με αφορμή τα ευρήματα της έρευνας.
Συγκεκριμένα, η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, στο πλαίσιο της προστασίας του καταναλωτή, πραγματοποίησε δειγματοληπτική έρευνα στις ιστοσελίδες των εταιρειών ταχυμεταφορών, χρησιμοποιώντας τυχαίο δείγμα 60 εταιρειών ταχυμεταφοράς, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν πληρούν εν πολλοίς, τις βασικές προϋποθέσεις του νόμου.
Όπως σημειώνει η ένωση: «τα τελευταία έτη, προκειμένου να λειτουργήσει η αγορά, μέσω, κυρίως, του ηλεκτρονικού εμπορίου, παρατηρήθηκαν σημαντικές δυσλειτουργίες στο σύστημα παράδοσης των προϊόντων από τις εταιρείες ταχυμεταφορών, οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν στη μεγάλη ζήτηση.
Συγκεκριμένα, στον τομέα των ταχυμεταφορών τα έτη 2020 και 2021 παρουσιάζεται ραγδαία αύξηση του όγκου των καταγγελιών που έλαβε η ΕΕΚΕ η οποία αγγίζει το εντυπωσιακό ποσοστό 95,9% του συνόλου των καταγγελιών στον τομέα των Προϊόντων και Υπηρεσιών (μελέτη ΕΕΚΕ «Οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 στις καταναλωτικές συναλλαγές, Φεβρουάριος 2022»)».
Το αντικείμενο της έρευνας
Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας, από 17 Αυγούστου 2022 έως και 14 Σεπτεμβρίου 2022, διερευνήθηκε εάν υπάρχουν στις ιστοσελίδες τους οι παρακάτω πληροφορίες, και αν υπάρχουν, κατά πόσο η διατύπωσή τους εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις του νόμου:
1. Χάρτης Υποχρεώσεων προς τον Καταναλωτή
2. Εγγραφή στο Μητρώο της ΕΕΤΤ
3. Αποζημίωση για απώλεια ή ολική καταστροφή αλληλογραφίας ή/και δέματος
4. Αποζημίωση για μερική καταστροφή ή φθορά αλληλογραφίας ή/και δέματος
5. Αποζημίωση για εκπρόθεσμη παράδοση
6. Φύλαξη ανεπίδοτου δέματος
Τα σημαντικότερα αποτελέσματα που προέκυψαν είναι τα εξής:
- Μία στις δύο εταιρείες ταχυμεταφορών δεν έχουν αναρτημένο τον Χάρτη Υποχρεώσεων προς τον Καταναλωτή
- Το 40% των εταιρειών που ελέγχθηκαν δεν έχει αναρτημένο εμφανώς στις ιστοσελίδες τους τον αριθμό μητρώου εγγραφής στο Μητρώο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (EETT)
- Στην περίπτωση Απώλειας ή Ολικής Καταστροφής Αλληλογραφίας μόλις 3 στις 10 εταιρείες εφαρμόζουν απόλυτα τον νόμο και αποζημιώνουν ορθά τους καταναλωτές με το ποσό των 50 έως 70 ευρώ. Το υπόλοιπο 70% των εταιρειών αποζημιώνουν με ποσά που δεν συμφωνούν με όσα ορίζει η νομοθεσία ή δεν αναφέρουν καθόλου τις αποζημιώσεις αυτές
- Στην περίπτωση Απώλειας ή Ολικής Καταστροφής Δέματος, μόλις το 23,3% αποζημιώνει με το ποσό που ορίζεται από τη νομοθεσία και κυμαίνεται από 100 έως 400 ευρώ. Το υπόλοιπο 76,7% παρέχει λανθασμένες πληροφορίες ή δεν παρέχει καμία πληροφορία προς τους καταναλωτές
- Για την πιθανότητα μερικής καταστροφής ή φθοράς αλληλογραφίας, μόλις το 5% αποζημιώνει τους καταναλωτές με βάση το νομικό πλαίσιο που διέπει τις εταιρείες ταχυμεταφορών, δηλαδή έως το ποσό των 70 ευρώ
- Στο ενδεχόμενο μερικής καταστροφής ή φθοράς δέματος, με το νόμο συμβαδίζει μόλις το 3,3% το οποίο καταγράφει πως η αποζημίωση ορίζεται έως το ποσό των 400 ευρώ. Εντυπωσιακό το ποσοστό 96,7% που παρέχει εσφαλμένες πληροφορίες ή δεν παρέχει καμία
- Αναφορικά με την εκπρόθεσμη παραλαβή, τα όσα ορίζει ο Νόμος αναφέρουν μόλις 2 στις 10 εταιρείες ταχυμεταφορών. Καμία αναφορά δεν εντοπίζεται στην πλειοψηφία αυτών (51,7%), ενώ το 15% δηλώνει πως δεν φέρει καμία ευθύνη
- Τέλος, μόλις το 43,3% των ταχυμεταφορών φυλάσσει τα ανεπίδοτα δέματα έως 6 μήνες, δηλαδή για χρονικό διάστημα που ορίζει ο Νόμος, ενώ έως 2 μήνες τα φυλάσσει το 5%. Καμία αναφορά στη φύλαξη των ανεπίδοτων δεν κάνει η πλειοψηφία, δηλαδή το 51,7%.
Τα δικαιώματα των Καταναλωτών και οι αποζημιώσεις
Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων έχει εκδώσει την υπ’ αριθμ. 688/52 (ΦΕΚ Β’ 1412/10-6-2013) απόφασή της «Καθορισμός των περιπτώσεων που επιβάλλεται κατ’ αποκοπή αποζημίωση για πλημμελή παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών», με την οποία θεσπίζονται οι κανόνες αποζημίωσης των καταναλωτών.
Ο βασικός νόμος που διέπει τη λειτουργία των εταιρειών ταχυμεταφορών, με βάση τον οποίο εκδίδονται και οι, δεσμευτικές, αποφάσεις της ΕΕΤΤ, είναι ο Ν.4053/2012 (ΦΕΚ 44/Α/07-03-2012) «Ρύθμιση λειτουργίας ταχυδρομικής αγοράς, θεμάτων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και άλλες διατάξεις»
Τα δικαιώματα του καταναλωτή, ο οποίος επιλέγει τις υπηρεσίες εταιρειών ταχυμεταφορών, είναι, συνοπτικά, τα ακόλουθα:
- Για αποδεδειγμένη απώλεια ή ολική κλοπή ή ολική καταστροφή του περιεχομένου ενός φακέλου, το οποίο φέρει μονοσήμαντα ορισμένο αριθμό αποστολής, καταβάλλεται ελάχιστη αποζημίωση 50€ και μέγιστη αποζημίωση 70€ και επιστροφή του ταχυδρομικού τέλους για τη συγκεκριμένη αποστολή.
- Για αποδεδειγμένη απώλεια ή ολική κλοπή ή ολική καταστροφή του περιεχομένου δέματος καταβάλλεται ελάχιστη αποζημίωση 100€ και μέγιστη αποζημίωση 400€ και επιστροφή του καταβληθέντος ταχυδρομικού τέλους για τη συγκεκριμένη αποστολή.
- Για αποδεδειγμένη απώλεια ή ολική κλοπή ή ολική καταστροφή του περιεχομένου φακέλου ή δέματος με δηλωμένη αξία/ασφαλισμένου καταβάλλεται αποζημίωση ίση με το ποσό της δηλωθείσας αξίας και επιστρέφεται το καταβληθέν ταχυδρομικό τέλος για τη συγκεκριμένη αποστολή.
- Για αποδεδειγμένη μερική απώλεια ή μερική κλοπή ή μερική καταστροφή περιεχομένου φακέλου με μονοσήμαντα ορισμένο αριθμό αποστολής και δέματος καταβάλλεται αποζημίωση ίση με την πραγματική αξία της απώλειας ή κλοπής ή καταστροφής με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνει το ποσό της αποζημίωσης για απώλεια ή ολική κλοπή ή ολική καταστροφή.
- Για αποδεδειγμένη μερική απώλεια ή μερική κλοπή ή μερική καταστροφή περιεχομένου φακέλου ή δέματος με δηλωμένη αξία/ασφαλισμένου καταβάλλεται αποζημίωση ίση με την πραγματική αξία της απώλειας ή κλοπής ή καταστροφής, με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνει το ποσό της δηλωθείσας αξίας.
- Εάν ένα δέμα ή ένα ταχυδρομικό αντικείμενο ταχυμεταφορών επιστραφεί και η αιτία της μη επίδοσής του είναι άγνωστη, ο αποστολέας δικαιούται επιστροφή των ταχυδρομικών εξόδων.
- Για αποδεδειγμένη καθυστέρηση επίδοσης ταχυδρομικών αντικειμένων ταχυμεταφορών, πέραν του συμφωνημένου χρονικού διαστήματος, καταβάλλεται αποζημίωση ίση με 6€ για κάθε μέρα καθυστέρησης και για την περίπτωση που η καθυστέρηση υπερβαίνει το πενταπλάσιο του συμφωνημένου χρόνου επίδοσης, επιπλέον επιστροφή του καταβληθέντος ταχυδρομικού τέλους για τη συγκεκριμένη αποστολή, με την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό της αποζημίωσης δεν υπερβαίνει τα 100 €.
- Η αποζημίωση για ηθική βλάβη συμπεριλαμβάνεται στα προαναφερθέντα ποσά, ενώ η συνεπαγόμενη απώλεια κέρδους δεν αποζημιώνεται.
- Οι αποζημιώσεις των ανωτέρω περιπτώσεων καταβάλλονται στον αποστολέα ή αν αυτός παραιτηθεί των δικαιωμάτων του, στον παραλήπτη του ταχυδρομικού αντικειμένου.
- Η αποζημίωση καταβάλλεται το αργότερο εντός περιόδου 5 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία έγκρισης καταβολής αποζημίωσης.
- Η απώλεια ή η κλοπή ή η καθυστερημένη επίδοση απλών ταχυδρομικών αντικειμένων δεν γεννά δικαίωμα αποζημίωσης.
- Ο φορέας παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών απαλλάσσεται σε κάθε περίπτωση από οποιαδήποτε ευθύνη εξ οιασδήποτε αιτίας σχετικά με πλημμελή εκπλήρωση ταχυδρομικών υπηρεσιών, εφόσον δεν οχληθεί γραπτώς εντός έξι (6) μηνών από την κατάρτιση της ταχυδρομικής σύμβασης.
